2023 - 2022 - 2021 - 2020 - 2019 - 2018 - 2017 - 2016 - 2015 - 2014 - 2013 - 2012 - 2011 - 2010 - 2009 - 2008 - 2007
3.8.2020

Laxar á silungapúpur.

 
Birgir Snæbjörn með fallegan lax. Mynd EFI.

Hér eru dregnar fram ótal sögur og lýsingar á því að laxinn tekur silunganymfur við aðstæður þegar annað bregst. Fjölmargir veiðimenn segja frá og útskýra hvernig þeir fóru að, fyrir slysni eða af útsjónarsemi, og náðu löxum sem ella hefðu ekki veiðst. Hér er endurbirt heilræði frá 2005 sem getur oft skilað löxum. 

Hinn glæsilegi konungur Atlandshafsins, Salmo Salar, er efni í ótal trega blandin virðingarljóð veiðimanna sem og gleðisöngva.  Margsannað er að laxinn tekur silungaflugur, og ekki bara það, silungapúpur sem líkja eftir ætinu í ánni þótt laxinn sé alls ekki að éta!  Er þetta ráðgáta?  Á undanförnum árum hafa flugur.is fjallað svo oft um lax sem veiðist á silungapúpur að ekki þarf að ræða lengur hvort um ,,slys" sé að ræða. Þetta er veiðiaðferð sem er skæð og lítið notuð!

Við höfum dregið saman ótal sögur frá liðnum árum sem saman renna saman í enn eina heilræðagreinina á flugur.is: notaðu silungapúpur í laxinn!

Sumir kunnir veiðimenn telja laxinn miklu ,,vitlausari" en silunginn, að minnsta kosti sé mun auðveldara að veiða hann.  Manni finnst reyndar oft mjög erfitt að veiða lax!  

Veiðimaður skrifar:  ,,Það er eitt atvik sem stendur upp úr hjá mér, en það gerðist norður í Fljótum í SkagafirðiÞað var seinni part seinni dagsins hjá okkur félögunum þarna í ánni að ég ákvað  ná mér í nokkrar bleikjur þar sem nóg væri komið af laxveiðum í ánni í biliÉg setti saman Thomas and Thomas stöngina mina, Paradigm fyrir línu 4 og setti á endann Peacock afbrigðinúmer 12.

Ég er að veiða á veiðistað sem er frekar hægt rennsli á vatninu, og kasta uppstreymis.  Í öðru kasti er flugan tekin, og ég finn fljótlega að þetta er nokkuð væn bleikja.  Nokkrum mínútum síðar vissi ég að þetta var ekki væn bleikja.....  Nýgenginn smálax hreinsaði sig alveg þegar hann stökk hinum megin í bakkanum.  Ég var í rúml. 10 mín að landa þessum laxi sem var minnsti laxinn minn í sumar (5 pund), en jafnframt sá fiskur sem mun sennilega alltaf verða ofarlega í huganum vegna þess hversu gaman það var að fá hann á svo netta stöng og á silungaflugu."

Þar með er nú ekki lokið sögum af þessum stað. Veiðifélaginn í sömu ferð var að kasta Mola númer fjórtán.

Sá tók lax sem vóg fjögur pund.  En sögumaður okkar bætir við:,,Þetta fannst mér þó ekki í frásögur færandi þar sem hann var með stöng nr sex?"

Ekki nóg með það

En eins og segir í kvæðinu: Allt er þegar þrennt er.  Góður kunningi okkar í Flugufréttum var líka í Fljótaá, og hann fékk að reyna sitt:

Pheasant tail

Sveinn Guðmundsson skrifar:  Seinni part sumars fór ég í Fljótaána í fyrsta skipti...var að veiða ofarlega í ánni, og var markmiðið að veiða bleikjur.. Á meðan ég er að púpa fyrir bleikjurnar sé ég hvar eitthvað mjög stórt stekkur rétt fyrir ofan brotið nest á breiðunni í hylnum.

Ég skyggni breiðuna vel en sé ekki neitt. Prufa að renna yfir hylinn með rauðum Frances, en ekkert gerist.... Held svo áfram að púpa með Watson fancy,og bleikjurnar eru bara rétt að kippa í og ein og ein festist.

Ég skipti um flugu og set Pheasant tail kúluhaus no12. undir... ekkert gerist... bleikjurnar vilja ekki sjá hana.  

Næst er rifið í...

Það er svo allt í einu að rifið er svo rosalega í, að tökuvarinn hverfur á ,,no-time?  Fiskurinn syndir niður að breiðunni, og ég sé að þetta er dágóður lax, c.a.í kringum 12 pundin.  Ég er með silungastöng og eftir 20 mínútur losnar úr kjaftinum á honum, laxinn átti greinilega nóg eftir. En tilganginum var náð, að hafa gaman...þó markmiðið hafi verið annað, að landa honum.

Óvenjulegt en ekki óalgengt

Þessar skemmtilegu sögur rifja upp að í fyrra tók Jón Ingi Ágústsson stóran lax á silungapúpu í Staðará þegar hann þrákastaði þyngdri nymfu á fisk sem hann taldi stóran urriða.  Peacock hefur tekið nokkra fiska á Breiðunni í Soginu, enda stunda menn þar mest bleikjuveiði.  Og Íslandsmet á líklega Guðmundur Haukur Jónsson sem hefur tekið laxa á Peacock á nokkrum stöðum á landinu, þar á meðal Stóru Laxá og Soginu.  Þá má rifja upp að Pálmi Gunnarsson tók lax í fullkominni ördeyðu í Víðidalsámeð því að kasta kúluhaus andstreymis - eftir að allt annað,  mögulegt og ómögulegt hafði verið reynt. Sem sagt.  Silungapúpur á laxa sem ekkert vilja!

Það er því við hæfi að rifja upp fleiri sögur þessu til staðfestingar:

 

Peacock vinnur leikinn

Guðmundur Haukur Jónsson segir:  ,,Það var eitthvert haustið að við hjónin vorum við veiðar í Grímsá sem oftar. Hyljir árinnar voru víða fullir af laxi og veiðimenn höfðu vikum saman kastað öllum gerðum og stærðum af laxaflugum á veiðilegustu staðina.

Einn þeirra er Oddstaðafljót sem er skammt neðan við ármótin þar sem Tunguá rennur í Grímsá. Þegar líða tekur að hausti er sagt að þar búi laxinn á þremur hæðum eða jafnvel fleiri þar sem dýpra er. 

Þetta er einn vinsælasti veiðistaður árinnar enda alltaf einhver lax á lofti allan daginn. Halda mætti að þarna gengi maður að því vísu að fá fisk en það þekkja þeir sem á þessi mið róa að oftar er þar sýnd veiði en ekki gefin. Það kom að okkur fyrripartinn af seinni partinum að reyna við Oddstaðafljótsbúann og við gerðum eins og flestir aðrir og eftir ráðleggingum þeirra sem trúverðugastir voru í hollinu, við skiptum stöðugt um flugur, settum smáar og stórar í öllum litum, skrautlegar og látlausar, flugur með flott ensk heiti og aðrar sem höfðu ekkert merkilegt nafn að bera. 

Það var alveg sama hvað var sýnt, laxinn hélt áfram að stökkva út um allan þennan langa hyl án þess að virða flugur okkar viðlits. 

Þegar bókstaflega allt hafði verið reynt fór ég að bílnum og náði í silungafluboxið. Nú skildi eitthvað reynt sem laxinn hefði ekki séð áður: Peacock flaug létt yfir að norðubakkanum og andartaki síðar var eini fiskur dagsins kominn á. Þetta var 4-5 pundari og var landað eftir skamma viðureign.

Ekki veit ég hvort það var píkokkinum að þakka eða bara því að þarna hitti ég á fisk í tökustuði og oft velti ég því fyrir mér hvað því veldur að engin taka er þrátt fyrir geysilegt fiskmagn.

Þegar við vorum að fara og nýtt holl að koma í hús var þar mættur meistari vor og höfundur píkokksins, Kolbeinn Grímsson, og ég gat ekki á mér setið að benda honum á að vera ekki með fínu flugurnar með flottu nöfnin en setja þess í stað píkokk undir. Þótt þessi athugasemd mín hafi í fyrstu virst bullið eitt hefur sagan um laxinn sem tók píkokk flogið og ég hef sannfrétt að fleiri hafa átt góðar stundir með þessari einföldu púpu við laxveiðar.

Þegar Peacock er næstum nóg

Ein sagan kemur frá Rögnvaldi Hallgrímssyni og segir frá skemmtilegri stund við Grímsá. Enn er það Peacock:

Það er skammt liðið á júlí mánuð og enn er mjög lítið af laxi gengið í Grímsánna. Þó eru stöku laxar að skríða upp ánna en það vantar allan kraft í þetta. Áin er  mjög heit, vatnsbúskapurinn ágætur, ósinn í lagi en það vantar bara fiskinn. Sjóbirtingurinn er reyndar farinn að láta sjá sig en ekki í miklum mæli. Reyndar eru aðstæður til laxveiða ekki góðar, sól og aftur sól, varla ský á himni og vægast sagt brakandi blíða.

Sterkir strengir

Þennan fagra júlídag er risið snemma úr rekkju enda er um að gera að byrja sem  fyrst áður en sólin bakar bæði menn og fiska. Þegar út er komið um kl. 07:00 er þegar orðið ansi heitt. Við eigum neðsta svæðið sem er við veiðihúsið. Þingnesstrengirnir eru vanalega sterkir  á þessum tíma árs. Þegar við komum að þeim sjáum við lax stökkva, silfraðan og glæsilegan, og ég krosslegg fingur í þeirri von að loksins væri komin alvöru ganga í ánna.

Við byrjum að veiða með smáum flugum en eina sem gerist að ráði að stöku lax eltir en sýnir síðan engan áhuga. Ég sé það fljótlega að þarna er ekki mikið af fiski og satt og segja verð ég fyrir miklum vonbrigðum. Við reynum stórar flugur, litlar flugur, hitch, stripp og ekkert gerist. Sólin hækkar stöðugt á lofti og hitinn er að verða óbærilegur, bæði fyrir menn og fiska. Fiskurinn er greinilega lagstur því við erum steinhættir að sjá nokkra hreyfingu.

Gin og glaðningur

Við ákveðum að setjast niður, fækka fötum og kallinn stingur uppá að skála í gin og tonic fyrir veiðigyðjunni, sem er ansi oft ákölluð þegar rólega gengur. Við liggjum uppí móa og tölum um heima og geima. Skyndilega kemur smá gjóla og eftir skamma stund kemur einmanna ský og dregur fyrir sviðið, sem eru enn Þingnesstrengir. Við heyrum að einhverjir laxar eru vaknaðir til lífins, því þegar  laxinn  lendir á vatninu eftir glæsilegt stökk er himnesk músik í eyrum veiðimannsins. Sérstaklega þegar ekkert hefur gengið.

Pirringur

Einsog kallinn lifna ég við þegar ég bæði sé og heyri að einhverjir laxar eru komnir á stað. Þegar við komum fram á bakkann er mikið spáð og spekúlerað, kallinn vill setja Black Sheep no.12 undir og það er engu tauti komið við, hún skal útí. Það gerir hún og ekkert hefst uppúr krafsinu. Kallinn er orðinn ansi einbeittur eða kannski þver og afþakkar alla hjálp. Ég ákveð því að draga mig í hlé. Það gengur ekkert hjá kallinum og mér sýnist hann vera orðinn ansi pirraður, pirraður er kannski vægt til orða tekið. Einbeitingin er farinn og hann veiðir með hálfum hug.

Crazy little thing called...

Ég geng að honum og reyni að peppa hann upp. Ég spyr hann hvort hann vilja gera svolítið ,,crazy?, hann verður eitt spurningamerki í framan, lítur til hliðanna og hvíslar, afsakandi, ,,áttu maðk?? Ég brosi kankvíslega og hugsa með mér hvort öll vígin væru fallin, siðapostulinn í fluguveiðinni er eftir allt breyskur eins og aðrir menn.

Ég svara honum að svoleiðis græjur væri ég ekki með enda er það með öllu ólöglegt. Ég vippa höndinni í hægri brjóstvasan og tek upp box, merkt púpur. Ég sveifla opnu boxinu fyrir framan hann og verður hann eitt spurningarmerki í framan. Ég er jafnvel ekki frá því að hann  haldi að ég sé endanlega gengin af göflunum. Augun glennast upp eins og í uglu í myrkri þegar hann sér að mér er alvara, ég get ekki annað en brosað með mér. ,,Jæja því ekki hann er búinn að vera helv??.. erfiður svo ég geri þetta fyrir ÞIG? segir hann. Hann leggur áherslu á orðin ÞIG . Þegar hann er að bæglast við að setja Peacockinn undir, sem ég veðjaði á, gjóar hann augunum að mér, lymskulega, hann hefur greinilega enga trú á þessu. Engu síður , að endanum, fer peacockinn út í hina ,,frægu? Þingnesstrengi.

 Peacock, hin ólíklega laxafluga. Getur oft skilað laxi.

Jómfrúarferð

Hún er ekki búinn að vera lengi í sinni jómfrúarferð þegar stöngin kengbognar. Satt að segja veit ég ekki hvorum brá meira, veiðimanni eða fiski, ég veðja samt á veiðimanninn. Hann kemur varla upp orði, svo hissa er hann en hann nær að stynja, með erfiðismunum, ,,ég er með ´ann. Ég tek þátt í leiknum, ,,þú segir ekki glæsilegt, þú ert góður?

Hann brosir í áttina að mér  og ég er ekki frá því að hann sé sammála mér. Þetta er allvænn lax og Peacockinn er hnýttur á einkrækju. Kallinn er orðinn svo æstur, enda er orðið langt síðam hann hefur sett í lax, þannig að ég er ekki viss hvor hreyfir og beygir  stöngina fiskur eða veiðimaður. Á endanum held ég að það sé fiskurinn því skyndilega kveður hann, greinilega of heitt til að standa í þessari leikfimi. Kallinn lyppast niður eins og hann beri allar byrðir heimsins á herðum sér. Þegar ég kem nær heyri ég ,,Af hverju? ekki einu sinni heldur ansi mörgu sinnum, ég hugsa með mér að þetta er greinlega vel rispuð LP plata. 

Ég klappa honum á öxlina og segi, lævíslega, þeir voru tveir á eftir peacocknum. ,,Er það? Hann sprettur upp og ég er ekki viss um að gormur í lélegu rúmi hafi verið eins snöggur. Púpan út, ég krosslegg fingur og lofa að ljúga ekki framar nema það sé í þágu veiðanna í Grímsá. Viti menn aftur kengbognar stöngin, ,,lax á? hrópar hann að þessu sinni svo að sumir spörfuglanna hrökkva við og horfa forundran á þessa tvífættu bjána.

Að þessu sinni gerir hann allt rétt, nema að laxinn kveður í löndun og sveiflar silfruðum sporðinum í kveðjuskyni. Eftir þetta ákveðum við að ganga af leiksviðinu, þokkalega sáttir. En ég hef ansi lúmskan grun að kallinn hafi heilsað uppá Dillon og það ærlega. 

Og í Laxá í Kjós!

 Haraldur Eiríksson sagði frá svipuðu atviki frá Laxá í Kjós í "nýlegri grein" í Veiðimanninum:

,,Sögusviðið er Kvíslafoss í Laxá í Kjós á frekar köldum júnímorgni fyrir nokkrum árum.

Þegar við komum að hylnum undirritaður og Dagur Sigurðsson handboltakempa voru menn í þann mund að yfirgefa staðinn. Þarna lá töluvert af fiski, fallegum tveggja ára löxum. Ekkert hafði gengið hjá veiðifélögunum, og frekar dauft í þeim hljóðið því þeirra beið ördeyða fram á dal og lítið hafði gengið af fiski frameftir.

Aðspurðir sögðust þeir hafa reynt alla fluguflóruna, mikið af túbum sem eðlilegt var og maðki hafði verið rennt þétt á laxahópinn. 

Mér leist satt að segja ekkert á blikuna, enginn fiskur á breiðunum fyrir neðan sem benti til að ekkert var að ganga upp í fossinn, og því yrðum við að skaka í sömu fiskum og fyrirrennarar okkar sem að auki voru engir aukvisar.

Hallaði ég mér því í grasinu og sagði Degi að reyna eitthvað öðruvísi. Setti  hann því undir flotlínu, en ég gat ekki annað en skellt upp úr þegar hann hnýtti á Phesant Tail silungaeinkrækju númer 16. 

Fannst mér Dagur fram úr hófi bjartsýnn og lýsti þeirri skoðun minni að ekki nóg með að flugan væri út í hött heldur væri hún meira að segja smærri en það sem ég nota við bleikjuveiðar á Þingvöllum. Sem dæmi var hún svipuð að ummáli og vírarnir á sökkum þeirra sem renndu í hylinn fyrr um morguninn.

En út í fer maðurinn og setur í lax í fyrsta kasti. Þvílík heppni hugsa ég, en um leið lekur úr laxinum enda ekkert hald í svo smárri flugu.

Þarna setur hins vegar félaginn í hvern fiskinn á fætur öðrum, og  þann tíma sem við áttum þarna fram að skiptingu er Dagur að þreyta laxa. Alla missti hann, en tveir voru komnir að löndun eftir 20-30 mínútna viðureignir. Það var rétt undir lokin að við urðum ekki varir, en þá höfðum við líka ?stækkað? flugurnar í 12 og 14!

Að þessu urðu mörg vitni, m.a. Ásgeir Heiðar staðarhaldari sem fullyrti að þetta væri það furðulegasta sem hann hefði séð á bökkum árinnar og hefur hann þó landað fiskum á hestbaki og út um bílgluggann.

En sögunni er ekki lokið. Þeir sem tóku við fosshylnum þennan morgunn fengu að gjöf silungafluguna agnarsmáu og náðu einum 10-12 punda fiski.

Það er mér til efs að nokkuð í líkingu við þetta hefði gerst ef  hefðbundnar aðferðir hefðu verið notaðar, og ekki kom nýr tökuglaður fiskur upp í hylinn, slíkt fer ekki fram hjá manni."

 

Að öllu þessu samanlögðu drögum við þá ályktun að silungapúpur eigi að nota í laxinn eins og annað!

 

12.11.2020

Stelpur veiða laxa

16.10.2020

Tímavélin

20.8.2020

Klinkhammer

17.8.2020

Helgarfréttir

15.8.2020

Tungsten örtúbur

10.8.2020

Fiskifréttir

4.8.2020

Viðtal við KK

24.7.2020

Laxveiði vikan

22.7.2020

Flugan Friggi

18.7.2020

Flugufréttir

26.6.2020

Veiðimynd dagsins

23.6.2020

Mundu veltikastið

21.6.2020

Flottar opnanir

17.6.2020

Veitt og sleppt

16.6.2020

Laxa opnanir

10.6.2020

Laxafréttir

19.5.2020

Sagan um Krókinn

6.5.2020

Dagur í Kjós

3.5.2020

Nýja Sjáland

28.4.2020

Norðan fréttir

24.3.2020

Vika í veiði